2023 Autor: Jake Johnson | [email protected]. Zadnja izmjena: 2023-05-24 23:12
Nedostatak Arrheniusove definicije, odnosno činjenica da je supstanca kisela ili bazna samo u vodenom mediju, izazvao je proučavanje i pojavu novih definicija i teorija za kiseline i baze.
Tako su 1923. J. N. Brönsted i T. M. Lowry, nezavisno, u Danskoj i Engleskoj, predložili širu i generičniju definiciju za kiseline i baze. Takozvana protonska definicija danas.
Protonska definicija definiše kiselinu kao bilo koju supstancu (molekulu ili ion) sposobnu da oslobodi proton (H+), a bazu kao bilo koju supstancu (molekulu ili jon) sposobnu da primi proton.
Ova definicija je mnogo šira od Arrheniusove, budući da reakcioni medij ne utiče na svojstvo da li je kiselina ili baza ili ne. Primjer za to je H2SO4 (sumporna kiselina) koja u vodenom mediju oslobađa H+ jone i u sirćetnoj kiselini kao rastvaraču takođe oslobađa H+ jone. Već NaOH (natrijum hidroksid), u vodenom mediju, oslobađa OH- jone, dok u sirćetnoj kiselini kao rastvaraču dolazi do stvaranja natrijum acetata, koji deluje kao baza.
Dakle, oslobađanje OH- nije karakteristika svih baza, ali sposobnost primanja protona jeste.
Prema definiciji Bronsted-Lowryja, čak ni vlažan medij nije neophodan za pojavu reakcija. Reakcijaizmeđu para hlorovodonične kiseline i amonijaka je jedan takav primer. Amonijum hlorid je čvrst proizvod ove reakcije.
Prema definiciji protona, kiselo-bazna reakcija uključuje nadmetanje protona (H+) između dvije baze.
H2SO4 + 2 H2O ------ > 2 H3O+(aq) + SO42- (aq)
(kiselina 1) (baza 2) (kiselina 2) (baza 1)
Kiselina (kiselina 1) kada reaguje sa bazom (baza 2), uvek će dovesti do slabe baze (baza 1) i slabe kiseline (kiseline 2). Formiranje konjugiranih kiselinskih i baznih parova.
acid 1 ------ > baza 1
baza 2 ------ > kiselina 2
