2023 Autor: Jake Johnson | [email protected]. Zadnja izmjena: 2023-05-24 23:12
Trenutno je Kosovo autonomna pokrajina Srbije, čija je uprava poverena Misiji Ujedinjenih nacija na Kosovu, nakon rata na Kosovu. Njegova teritorija pokriva površinu od 10.887 km². Graniči se na severozapadu sa Crnom Gorom, na severoistoku sa Srbijom, na jugu sa Makedonijom, a na jugozapadu sa Albanijom.
Srbi su ostvarili nezavisnost od Vizantijskog carstva 1170. godine. Godine 1389. Turci Osmanlije su pobedili Srbe na Kosovu, i dominirali nad njima, sve dok nisu uspeli da se osamostale 1912. godine, povrativši kontrolu o Kosovu. Mesto gde su izgubili nezavisnost od Turaka bilo je Kosovo i zato ta teritorija istorijski pripada Srbima.
Srbi su pravoslavni a ne katolici. Albanci su potomci Ilira, indoevropskog naroda, poraženog od Rimljana, koji bi mogao biti prethodnik albanskog jezika. Prešli su na islam, pod uticajem Turaka.
Jugoslavija je od 1918. godine uključivala republike Sloveniju, Hrvatsku, Bosnu i Hercegovinu, Srbiju, Crnu Goru i Makedoniju. Maršal Josip Broz Tito, nametnuo je gvozdeni komunistički režim koji je sprečavao ispoljavanje nacionalističkih pokreta. Kosovo je imalo većinsko albansko stanovništvo, ali su malo-pomalo Srbi počeli da borave u regionu, što nije sprečavalo postojanje snažnog nacionalnog osećanja. postigao nekezahtjeva 1974. godine, novim statutom koji im je dao veću autonomiju pod nadzorom Komunističke partije.
Godine 1980, kada je Tito umro, rasli su separatistički zahtevi Albanaca, da se integrišu kao republika, sedma jugoslovenska savezna država, suočeni sa sve većim protivljenjem Srba.
Srbi su osudili rastuće nasilje koje su morali da pretrpe od strane albanske većine na Kosovu, što je pozdravio Slobodan Milošević, koji je iskoristio ovaj sukob za osvajanje vlasti. Oduzeo je Kosovu ono malo autonomije koje je uživalo, i podržao srpske tvrdnje, m altretirajući Albance.
Albancima je zabranjen pristup medijima, a profesori i studenti sa Univerziteta u Prištini izbačeni.
Stanovništvo Kosova, zahvaćeno ekonomskom krizom, uglavnom Albanci, proglasilo je nezavisnost 1990. godine, ali ga je priznala samo Albanija. I Srbi i Albanci Kosovo smatraju svojom teritorijom.
Oslobodilačka vojska Kosova (OVK) započela je oružanu borbu nakon što je utvrdila da je mirni otpor bojkotom nedovoljan, i pokušala da to prizna sukobom sa jugoslovenskim snagama, koje su ubile mnoge albanske civile ili ih proterale iz pokrajine.
U martu 1998. novinski izvori, ponavljajući pritužbu Demokratskog saveza Kosova, izvestili su o opsadi koju su Srbi nametnuli deset sela, uključujući Laušu i Voknik, i sukobe u kojima su izgubiliživote stotina ljudi, od kojih su mnoge bile žene i djeca.
Okrutni napad na stanovništvo Račka, sa smrću 45 civila, od strane zajedničkih srpskih i jugoslovenskih snaga, značio je da su Milošević i njegovi visoki oficiri morali da odgovaraju kao ratni zločinci. Kaznu nije saslušao Milošević, koji je umro 11. marta 2006.
30. januara 1999. NATO je pozvao na mirovni sporazum, prijeteći da će pokrenuti zračno bombardiranje. Sporazum nije potpisala Srbija, koja se protivila intervenciji NATO-a na jugoslovenskoj teritoriji.
NATO je, bez odobrenja UN-a, pokrenuo napad na Jugoslaviju, u odbranu Albanaca, koji se odigrao između 24. marta i 10. juna 1999. godine, uz glavnu saradnju Sjedinjenih Država i Grčke. Izvršeno je 38.000 ratnih misija, iako nije bilo lako savladati situaciju.
Srpske vojnike i civile nastanjene na Kosovu napali su Albanci, dok su potonji pretrpeli brutalni progon u Srbiji, prisiljavajući ih da beže na susedne teritorije, kao izbeglice, u nehumanim uslovima.
Sukob je okončan, na zahtjev UN-a, potpisivanjem Kumanovskog sporazuma, kojim je prešao pod upravu UN-a, kao što smo već spomenuli, i povratkom izbjeglica.
Oslobodilačka vojska Kosova (UČK) je tada počela da proteruje Srbe. Drugi pobunjenici koji su takođe nazvali svoju oružanu grupuOslobodilačka vojska Kosova (UCK) ustala je u Makedoniji, gde 30% stanovništva čine Albanci, tražeći veća prava.
4. februara 2003. godine došlo je do kraja Savezne Jugoslavije. Vlade Srbije i Crne Gore imaju punu kontrolu nad svojim unutrašnjim poslovima, budući da su de facto nezavisne.
Kofi Annan, generalni sekretar Ujedinjenih nacija, koji je služio između 1997. i 2006. godine, sačinio je izvještaj o trenutnom stanju ovog pitanja, na osnovu kojeg su UN, u oktobru 2005., preko svog Vijeća sigurnosti, organizacija čija je misija održavanje mira i sigurnosti među narodima, sa ovlasti da donosi odluke, započela je pregovore za uspostavljanje definitivnog dometa za tu teritoriju, poslavši Martija Ahtisaarija koji je u januaru 2007. godine podnio prijedlog koji vam ne daje nezavisnost ali vam daje veću autonomiju.
